بالجا شاهزاده

این مطلب به صورت ترکی نوشته شده است

قسمت اول

لئون وئرته
بو کیتابی یاش لی بیر آداما حصر ائتدیگیم اوچون اوشاق لردان عذر ایستییرم. باغیشلنماغا جدی اساسیم دا وار:
همین بو یاش لی آدام دوستلریمدان ان یاخینی دیر. باغیشلنماغا داها بیر اساسیم وار؛ بو یاش لی آدام هر شئیی باشا
دوشمه یه قادیردیر، حتی اوشاق کیتاب لرینی دا. اوچونجو بیر اساسیم دا وار: بو یاش لی آدام فرانسادا یاشاییر، اورادا
ایسه بو ساعت آجلیق دیر، سویوق دور. بو مقامدا اونون تس للییه بؤیوک احتیاجی وار. بوتون بو عذرخاه لیق لر کیفایت
دئییلسه، اوندا بو کیتابی یاش لی دوستومون اوشاق لیغینا حصر ائدیرم. آخی بوتون یاش لی لر اولجه اوشاق اولموش لر،
اما بونو خاتیرلیان لر ایندی چوخ آزدیر. بئله لیکله، اتحافیمی دوزلدیرم:

 جمله ملتهائي كه از كوروش به بدي ياد ميكنند سكاها مي باشند كه يكي از اقوام تركان قديم بوده و در تحت حاكميت كوروش قرار نگرفته اند . متن زير از رقيه بهزادي در كتاب قومهاي كهن آسياي ميانه دربرگيرندة نكات و حقايق تاريخي است ، كه ملكه سكاها بنام تومروس فائيم بعنوان نامه به كوروش فرستاده است : اي پادشاه ، به تو نصيحت مي كنم كه دست از اين كار برداري ، زيرا معلوم نيست كه به نتيجة مطلوب دست يابي ، به فرمانروائي بر قوم خود خرسند باش و بگذار بر سرزمين خود سلطنت كنم . افسوس كه به سخنم گوش فرا نخواهي داد ، زيرا آنچه كه كمتر به &

سلطان حسین با یقرا شاعر ودوست دوران تحصیل نوائی بوده وپدرش با پدر نوائی برادر شیری بوده اند . در سال 1438در هرات بدنیا آمد ودر سال 1469 هرات را گرفت وسلطان شد. در زمان او مردم در رفاه وصلح می زیستند و هرات مرکز فرهنگی شرق بود. بایقرا در اشعارش «حسینی» تخلص می کرد. او عاشق زبان ترکی بود و فرمان نوشتن به ترکی را صادر نمود. خدمات او در ترقی وتکامل زبان و ادبیات جغتائی بسیار ارزنده است.
زمان او را (دوران طلائی ادبیات ترک) می نامند.
در نیمه دوم قرن 15 رهبری مکتب هرات با نوائی بود. او حامی و مشوق ادبیات و موسیقی و هنر های زیبا و تاریخ بود. مورخینی مانند حافظ ابرو وعبدالرزاق سمرقندی ومیر خواند وخواند میر ودولتشاه سمرقندی، همه پرورده کانون علم وادب هرات بودند که توسط نوائی اداره وحمایت می شد. دولتشاه تذکره خود را هم به نوائی تقدیم نموده است . نوائی با شعرائی مانند (جامی) هاتفی وبنائی وخطاطانی مانند سلطانعلی مشهدی وموسیقی شناسی مانند حسین واعظ، ونقاشی مانند بهزاد تماس نزدیک داشت . سلطان حسین بایقرا سلطان وقت نیز جزو همین مکتب بود.

لطفا نظر دهید

                                بسم الله الرحمن الرحیم

امپراتوري هون :
 
قديمي ترين نشان كه ازتركان باستاني دردست است مربوط به حضور وفعاليت قبايلي است كه در مرز هاي چين مستقر بوده اند ومنابع چيني آنان را (( هيونگ – نو))(هون)مي ناميدند.(نياكان احتمالي تركان در شمال چين زندگي مي كردند) امپراتوري هون (به معني انسان) نخستين  امپراتوري  صحراگرد ترك به شمار مي رود و تاريخ تركان آسيا با پيدايش امپراتوري هون ها آغاز مي گردد(فرهنگ ملي ترك ص 28) در قرن سوم قبل از ميلاد اين قوم به صورت ملّتي قوي در آمده بوده اند.
هون ها درقرن پنجم ميلادي به رهبري آتيلا اروپا را فتح نمودند.دراتحاديه هون غيراز تركان  قبايل وابسته به اقوام مغول و تونقوز وتبتي و چيني نيز شركت داشته اند امازبان تركي در اين اتحاديه زبان غالب بوده ورهبر اين  اتحاديه  به حساب مي آيند.تئومن و فرزندش موتون (مته)(تانهوي ) ازفرمان روايان مقتدرترك بوده اند.از ويژگي زباني هون ها اطلاع  چنداني در دست  نيست چرا كه نخستين آثار برجسته مكتوب زبان تركي به تشكيل دولت (( گؤگ ترك )) ( ترك آسماني) همزمان با دوره ي حاكميت ساسانيان در ايران مربوط است. علاوه برآثارنوشتاري تركي به خط گؤگ ترك ميتوان از خط برهمايي يادكرد كه اين خط عمدتاً شامل متون ديني جهت تبليغ آيين بودائي درميان تركان بوده و نيزآثاري به خط اويغوري كه برگرفته ازخط سغدي بوده است و سرانجام پس از نفوذ اسلام در تركستان خط عربي رايج گشت.

                                   بسم الله الرحمن الرحیم 

قسمت اول

تاریخ آذربایجان وترکان ایران

مقدمه

 الرحمن علّم القران خلق الا نسان علّّمه البیان
 
حمد بی کران بر قادر منان خداوند سبحان،خالق انسان،آموزگارقرآن،بخشنده ی بیان آفریننده ی گفتاروزبان. خدای عدل و رحمت که اولاد آدم را گونه گون آفرید،اختلاف السنه والوان را همچون آمد وشد روزان وشبان وخلقت زمین وآسمان آیت خویش ساخت وشعوب وقبایل را وسیله بازشناسی آدمیان قرارداد وهیچ زبان و نژادی را مایه ی مزیت وتفاخرننمودوهیچ انسانی را بردیگری برتر ندانست الا به تقوا.
 
اِنّا خَلَقناکُم مِن ذَکَرٍ وَ اُنثی وَ جَعَلناکُم شُعُوباً وَ قََبائِلَ لِتَعارَفُو. اِنَّ اَکرَمکُم عِندَاللهِ اَتقیکُم(قرآن کریم ، حجرات،13)

سعدی
بنی  آدم     اعضای  یکد  یگرند        که در آفرینش زیک گوهرند
چو عضوی به درد آورد روزگار       دگر عضو ها  را نماند  قرار
تو کز محنت  دیگران  بی  غمی        نشاید  که  نامت  نهند   آدمی


مقدمه ای برتاریخ آذربایجان:
 
غالب آثاری که تا کنون در خصوص تاریخ ایران باستان نوشته شده است، با غرض ورزیهاوگرایش های آریا محورانه ای توام بوده که نتیجه آن نیز غیر قابل اعتماد بودن این رسالات متعدد بوده است.
شاید دیگر زمان آن فرارسیده باشد که محققان تاریخ باستان این سرزمین دست به کنکاشی جدید در این خصوص بزنند، چرا که دیگر نمی توان چشم به حقایق بزرگی که هر روز نمایان تر می شود بست وپیوسته مطالب غیر علمی پیشین را که تنها بکار دلخوشی وتفریح برخی می آید، تکرار نمود.